Bebeklik ve erken çocukluk dönemini kapsayan 0-6 yaşları çocuğun en hızlı gelişim gösterdiği dönemdir. Çocuğun bu dönemde yaşadığı deneyimler, sonraki yaşamının temelini oluşturuyor. O nedenle bu dönemde alınan eğitim çok önemli. Peki eğitim nerede verilmeli? Evde mi, okulda mı?
Okul öncesi eğitim neden önemli?
- Evdeki koşullarınız ne kadar uygun olursa olsun, bir çocuğa anne, anneanne, babaanne ya da bakıcı ile ev ortamında sağlanabilecekler okul öncesi eğitim ile kıyaslanamaz.
- Okul öncesi eğitim alan çocuklar pek çok temel kavramı öğrenerek bilişsel becerilerini, dil becerilerini geliştirir, özbakım becerileri, kaba ve ince motor becerileri gelişir.
- Bireyselleşirler, sosyalleşirler ve ilkokula duygusal ve akademik anlamda daha hazır bir şekilde başlarlar.
- Araştırmalar, okul öncesi eğitim alan çocukların okul devam oranlarının ve akademik başarılarının okul öncesi eğitim almayan çocuklardan daha yüksek olduğunu göstermiştir.
- Her çocuğun kendine özgü yetenekleri, kişisel özellikleri ve gelişim farklılıkları olduğunu göz ardı etmeden, edindiğimiz tecrübeler herhangi bir okul öncesi eğitim deneyimi olmayan çocuğun, ilkokula başlama sürecinde gerek anneden ayrılma konusunda gerekse akademik anlamda zorlanabileceğini göstermiştir.
Çocuk okulla kaç yaşında tanışmalı?
- Eğitim doğumla başlayıp ve ömür boyu devam eden bir süreçtir. Bebekler doğduklarında ihtiyaçları olabilecek tüm bilgi birikimine sahip değildirler ve beyin henüz gelişimini tamamlamamıştır.
- Bebeklik ve erken çocukluk dönemini kapsayan 0-6 yaşları çocuğun en hızlı gelişim gösterdiği dönemdir.
- 0-3 yaş arası çocuğun annesi ya da temel bakım veren kişiyle kurduğu ilişki, yaşadığı deneyimler, etkileşimler, duygusal- fiziksel ihtiyaçlarının karşılanması ve güvenli bağlanmanın oluşumu, onun sağlıklı gelişimi için ilk adımları oluşturur.
İkinci yılla birlikte çocuklar zihinsel, fiziksel, duygusal alanlarda gelişim göstermeye başlar, kaba motor gelişimleriyle birlikte hareketlilik kazanır, çevrelerinde olup bitenle ilgilenmeye ve bunlara tepki göstermeye başlarlar. Bu nedenle, 1,5 – 2 yaş döneminde çocuklar anneli oyun gruplarına katılabilirler. - Burada pek çok alanda bilgi ve beceri kazanırken aynı zamanda yaşıtlarıyla sosyalleşme imkanı da bulurlar. Bu dönemde güvendikleri ve sevdikleriyle bir kişiyle bu tarz etkinliklere katılım, onlara en sağlıklı öğrenme ve deneyimleme fırsatını verecektir.
- Daha sonraki dönem olan 2 – 6 yaşlarında, çocuktan çocuğa değişebilecek bireysel farklılıkları da göz önünde bulundurarak okul öncesi kurumuna gidilmesini önerebiliriz.
Okul öncesinde nasıl bir eğitim verilmeli?
- Okul öncesi eğitim çocuğu zihinsel, fiziksel, duygusal açıdan besleyebilmeli, etkileşimlere fırsat vererek çocuğun sosyalleşmesini desteklemelidir.
- Çocukta kalıtımsal olarak var olan özellikleri ortaya çıkartabilmelidir.
- Her çocuğun “tek” olduğunu unutmadan, bireysel farklılıkları, gelişim özellikleri, kişisel özellikleri, yetenek ve becerileri göz önünde bulundurması oldukça önemlidir.
- Bununla birlikte çocukta özgüven oluşumunu, yaratıcılığın ve üretkenliğin ortaya çıkmasını destekleyen, aile ve eğitimcinin işbirliği içinde olduğu, kaliteli bir eğitim programının sunulduğu güvenilir bir kurum olmalıdır.
Aileler anaokulu seçerken nelere dikkat etmeli?
- Öncelikle, çocuğumuzu tanımak, onun ilgi alanları ve beklentilerini bilmek.
- Ben veli olarak okuldan neler bekliyorum, ihtiyaçlarımız neler, gibi sorulara yanıt vermek, gerekli ise bir uzmandan destek almak.
- Sonrasında uygun olan kurumların listesini çıkarıp, çocuğumuzla birlikte onları ziyarete gitmek atılacak ilk adım olabilir.
Sonrasında; okulla ilgili olarak düşünülmesi ve cevaplanması gereken sorular;
- Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı mı?
- Okul mevcudu, sınıf mevcudu?
- Sınıflarda kaç öğretmen olduğu?
- Özel bir eğitim sistemleri var mı?
- Ulaşım imkanları neler?
- Bir psikolog ya da psikolojik danışman var mı?
- Güvenlik önlemleri ve hijyen (sınıflar-tuvalet-mutfak) koşulları yeterli mi? Denetleniyor mu?
- Eğitim materyalleri yeterli mi?
- Spor ya da sanatsal faaliyetler var mı?
- Yemekler nasıl yapılıyor? Menü nasıl belirleniyor?
- Tuvalet eğitimi veriyorlar mı?
- Eğitimcilerin disiplin anlayışı nasıl?
- Okul velilerden neler bekliyor?
- Maddi olarak bütçemize uygun mu?
Bu yanıtlar sonrasında okullar arasında karşılaştırmalar yapmak, en uygun olanının seçiminde kolaylık sağlayacaktır. Bunların sonucunda hem çocuğun hem de velinin okulu beğenmiş olması ve güvenmesi de önemli.